Edukira joan

Cara al sol

Wikipedia, Entziklopedia askea
Cara al sol
Jatorria
Argitaratze-data1936
Ezaugarriak
Hizkuntzagaztelania
HitzakJosé Antonio Primo de Rivera eta Dionisio Ridruejo
Bestelako lanak
MusikagileaJuan Telleria

Cara al sol (euskaraz Eguzkiari begira) Ofentsiba Nazional-Sindikalistako Batzarren Espainiako Falangearen ereserkia da. José Antonio Primo de Rivera, Agustín de Foxá eta beste hainbat alderdikideek bilera batera deitu eta hala eskatuta Rafael Sánchez Mazas, Pedro Mourlane Mitxelena eta Jacinto Mikelarena euskalerritarrek konposatu zuten, horretarako Juan Telleriak konposatutako musika erabili zuten, 1934an jatorriz Zegamako egunsentia ("Amanecer en Cegama") izenburua zuen abestian. Primo de Riverak ironikoki 1935eko abenduaren 3an burutu zen bilerara musikariak ez bertaratuz gero errizino-olio dosia emango zielako mehatxua luzatu zien.[1]

Hasiera batean falangearen ereserkia bakarrik izan arren, Espainiako Gerra Zibila amaitu eta gero Espainiako Errege Martxa eta Oriamendiko Martxarekin batera hiru ereserki frankista ofizialetako bat izan zen.

El Florido Pensil antzezlanean eta filmean ongi agertzen den bezala, Diktadura frankista osoan (1939-1975) Hego Euskal Herrian eta Espainian "eskola nazionaletan" haur eta ikasle guztiek derrigorrez ikasi eta abestu beharreko abesti faxista bat izan zen, betiere joera eskuindarreko irakasle frankisten zigor fisikoen mehatxuak hala beharturik. Ondorioz, oraindik gaur egun ere, 1939-1975 artean eskola frankistetara joan zen jende ororen haurtzaroko oroitzapenean dagoen abestia da.

Gaztelaniaz Euskaraz
Cara al sol con la camisa nueva
que tú bordaste en rojo ayer:
me hallará la muerte si me lleva
y no te vuelvo a ver.

Formaré, junto a mis compañeros
que hacen guardia sobre los luceros,
impasible el ademán,
y están presentes en nuestro afán.

Si te dicen que caí,
me fui al puesto que tengo allí.

Volverán banderas victoriosas
al paso alegre de la paz
y traerán prendidas cinco rosas:
las flechas de mi haz.

Volverá a reír la primavera,
que por cielo, tierra y mar se espera.

Arriba escuadras a vencer
que en España empieza a amanecer.
Eguzkira begira, zeuk atzo gorriz
brodatu zenuen atorra berriarekin:
heriotzak topatuko nau eramaten banau
eta ez bazaitut gehiago ikusten.

Goizeko-izarren gain zaindari diren
nire adiskideekin, eratuko dut
zirkinik ere egin gabe,
eta gure gogoan daude.

Erori nintzela esaten badizute,
han dudan postura joan nintzen.

Bandera garaileak itzuliko dira
bake alaiaren pausuan,
eta bost arrosa jarrita ekarriko dituzte:
nire sortaren geziak.

Udaberriak berriz ere barre egingo du,
zeru, lur eta itsasoz itxaroten baita.

Gora eskoadrak irabaztera,
Espainian egunsentia hasi baita.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz) Güerri Martín, Carmen. El lenguaje del cara al sol.  En una de las muchas reuniones que se celebraban en casa de Marichu de la Mora, el dos de diciembre Jose Antonio convocó a los allí reunidos, Rafael Sánchez Mazas, Jose María Alfaro y Dionisio Ridruejo para el día siguiente en La cueva del Orkompon, un establecimiento vasco situado en la calle de Miguel Moya de Madrid, con el objeto de crear un himno falangista. Con un deje de ironía, el fundador de Falange amenazó con administrar aceite de ricino a quien faltara..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]